Friday 15 May 2015

14th May 2015 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language (News update from Mizoram)
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
14.5.2015

*TURKEY RAMAH MIZO THALAITE TAN HNA DIL THEIH
Mizoram Youth Commission Chairman Pu T.Sangkunga hovin Hospitality, Antalya, Turkey-a General Manager Pu Erkan Akaltun leh PC Consulting Pvt.Ltd te chuan nimin khan Aizawl Press Club-ah thuthar thehdarhtute an kawm a. Mizo thalaite tana Turkey rama hnathawh theih dan tur kawng sial chungchang an hrilhfiah.

Pu Erkan Akaltun ho hian May ni 12 khan MYC Chairman pisaah interview thawhkhatna neih a ni tawh a. Mizo thalai hna diltu zingah 15 thlan chhuah niin, mipa dil thei zat hetah hian lak fel an ni. May ni 15 hian MYC Chairman Pu T.Sangkunga office-ah vek interview neih leh tur a ni a. Housekeeping department a thawk tur hmeichhia 13 leh Food & Beverage department a thawk tur hmeichhe 2 lak leh tur a ni. Turkey khawpui Istanbul leh Antalya a Marti Myra Hotel ah hna hi an thawk ang.

Housekeeping department a thawktute hlawh tur hi thla tin cheng 28,000 a ni a, Food & Beverage Department a thawktute’n thla tin cheng 31,000 an la ang. Thla hlawh bakah ei leh in, chenna hmun (accomodation), Health Insurance, thlawhna chuan man, work permit leh Visa dilna senso (processing fee) an tumsak bawk dawn a ni.

Hosrec neitutpa Pu Erkan Akaltun hi Turkey sorkar a Ministry of Foreign Affairs ah kum 15 chhung a thawk tawh a. A tuina zawk recruitment lamah insuan in he hna hi kum 7 chuang a thawk tawh a ni. An service kaltlang hian Turkey mai bakah Russia, Poland, Romania leh Maldives ah te pawh placement hi a lo ti tawh thin a ni. Mizoramah hian Hospitality Training Institute changtlung tak din hial pawh a duh a, Mizoram Youth Commission hotute pawhin an tuipui hle.

Hrechiang duh tan PC Consulting Pvt Ltd, W-6/LG-4, Salvation Army Building, Bazar Bungkawn, Dawrpui West ah zawhfiah thieh a ni a. Phone number 2328345 leh 9774596623 ah biak pawh theih reng an ni bawk. (DIPR)

*BIHAR AH LIRNGHING VANGIN MI 21 CHUANG BORAL
Tunkar Thawlehni a Nepal leh a ram thenawm hnai a lirnghing leh avang khan India ram a Bihar state chhung ah pawh nunna chan mi 21 an chuang a, hliam tuar mi 84 chuang an awm bawk. Lamtluang a kan rawn tarlan tawh angin kha lirnghing kha Nepal ah chuan 7.3 magnitude a chakin an nghing a, Bihar ah erawh chuan 4-4.5 magnitude a chakin a nghing thung a ni.

*CHIEF MINISTER-IN SERCHHIPAH EKLAVYA RESIDENTIAL SCHOOL HAWNG
India ram hmun kilkhawra tribal chhungkaw rethei leh harsa mipa leh hmeichhe naupang lehkha zir duhte tana Union Ministry of Tribal Affairs ina a bultum, Mizorama a pahnihna tur Eklavya Model Residential School (EMRS), Social Welfare Department enkawl tur chu nimin khan Serchhip Kawlritlangah Chief Minister Pu Lal Thanhawla chuan a hawng.

Chief Minister chuan Mizorama a pahnihna tur Eklavya Residential School hawn theih a ni chu Mizoram tan hmasawnna rahbi thar a ni a ti a. Kum 2008 a Lungleia lo din tawh, Eklavya School hi kan tangkaipui hle a ni a ti a. Mizo ten thil tha kan duh , mahse a enkawlna lamah kan taima tawk thinlo a ni tiin, School thar hi a thar anga vawn fai reng a tul a, mitinin mawh kan phur a ni a ti. Chief Minister chuan School hian compound tha leh infiamna hmunhma a neih a tul tiin, Mizorama kan school tam zawkte hi chu commercial school te anih avangin duhthu a sam theilo a ni a ti.

Chief Minister chuan Eklavya tih chu Sanskrit tawng, mi tak tak a thua cheng thei tihna a kawk a ni a ti a. Chuvangin zirlai te hian hriatna zau tak nei tura chherchhuahna tur a ni a ti a. Keini tribal-te hi India Danpuiin kan nunphung leh ziarangte humhalh anih theihna turin dikna chanvo min siam sak a ni a ti a, hei hian khawvel eng min hmuh tir a ni a ti. Chief Minister chuan central atanga sum lokal te hi state sorkarin thuneihna a neilo tiin, sum min pekte a titawp emaw a khaihlak chang a awm emaw anih hian lo nawrh ngawt chi a nilo a ti a. Kan thlen chin atang zelin hmasawn kan tum tur a ni a ti.

Khualzahawm Social Welfare Minister Pu PC Lalthanliana pawhin thu sawiin Eklavya School building hrang hrangte chu chhuanawm a tih thu leh tha taka sa tu PWD leh Contractor te chungah lawmthu a sawi rualin; School building tha leh mawi tak chu an hlawhtlinna tehna anih dawn loh thu leh zirtirtute leh zirlai naupangte ah Eklavya School hlawhtlinna chu a lang zawk dawn a ni tih sawiin thahnemngai tak leh midangte entawn tlak a bul tan ta pawimawh thu a sawi a, School compound hungna tur leh infiamna tualzawl siamna tur pawh tunah hian Sawrkar Laipuiah dil leh mek anih thu a sawiin, Eklavya School a hlawhtlin theihna tura thahnemngai tak leh chak taka hma la tu Serchhip District Bawrhsap chungah lawmthu a sawi bawk.

Sports Minister Pu Zodintluanga pawhin thusawiin mirethei leh harsa zawk ten zirna tha leh school changtlung an belh ve theihna tura Chief Minister leh Social Welfare Minister hmalakna chu fakin Sawrkarin mipui leh ram tan tha leh zung sengin thil tha tam tak a tih sak mek lai a, a sawisel leh sawichhiat ringawt a ramtang thin kan awm chu pawi a tih thu a sawi a, a tha zawnga infuih tang sauh sauh zawk turin mipuite a ngen a ni. Pu Zodintluanga hian Eklavya School a hman tur TT Board, Volleyball, Net leh mamawh dangte a pek tur thu a sawi bawk.
Eklavya School-ah hian class XII thleng awm theihna tur Residential school, a thlawna awmna tur a ni a. Naupang pakhat enkawl nan kum khatah Rs. 42,000/- a ni a, hetah hian zirtirtu hlawh leh mamawh dang zawng zawng a tel a ni. EMRS din tur hian ram awl acre 15 – 20 a zau a mamawh a, building hrang hrang leh infiamna hmun zau tha a awm angai a ni. A dinna tur hian central sorkarin Rs.12 Crore atang Rs.16 Crore thleng state sorkar hnenah a pe thei a ni.

School hawn tak hi Ministry of Tribal Affairs in ni 12.7.2012 khan Mizoram sorkarah Rs.12 Crore a rawn sanction a, March 2013 khan a sak bul tan a ni. Tunah hian Middle School level thleng kalpui tan a ni a, school building naupang 150 len theihna tur class room 5 siam a ni a. Hemi bakah Administrative building, mipa leh hmeichhe hostel building, Staff quarters Type I unit 4, Type II unit 8 leh Type III unit 1 awm theihna te sak a ni. A building te hi April 2015 khan peihfel a ni a, electric 63 KVA transformer dah a ni bawk a, tui dahna tanky 40,000 litres len theihna 4 siam a ni bawk. Tunah hian zirlai naupang 50 chuang an awm mek a ni.
Inkhawm hi Pu K.Lalrinthanga, Parliamentary Secretary in a kaihruai a. Minister of State for Fisheries Dr. B.D. Chakma leh official engemaw zah an tel bawk a ni. (DIPR)

Eklavya Model Residential School (EMRS), Serchhip, Mizoram
Pix: DIPR

*ISLAMIC STATE HOTULU BER DAWTTU THI NI A SAWI A NI
Iraq sorkar sipai thupuangtu in a sawi dan in nimin khan Islamic State (IS) firfiak pawl hotulu ber dawttu Abdul Rahman Mustafa Mohammed (Abu Alaa al-Afari emaw Afari ti a hriat lar) chu US leh a thurualpui thlawhna ten Iraq hmarlam Tal Afar an beih laiin a boral niin a sawi. A thih thu hi chiang tak a sawi erawh a har deuh niin Lamtluang thulakna thenkhat chuan an sawi thung a ni. Governor of Nineveh, Atheel al-Nujaifi chuan Washington a BBC palai a hrilh dan chuan Afari hi a boral ngei tiin a sawi. Kar hmasa khan US sorkar chuan Afari awmna sawi thei an awm chuan a luman ah US $ Maktaduai 7 pek an lo tiam tawh a ni. Tunhnai chho ah hian Iraq ram chhung ah IS te hi nasa takin an hnungtawlh a, US leh a thurualpui thlawhna ten theitawp in an bei reng bawk a ni.

*BURUNDI AH SIPAI SORKAR DIN TUM A NI
Africa khawmualpui a Burundi ram a mipui rorelna President Pierre Nkurunziza kaihhruai sorkar chu an ram sipai ten lak tumin hma an la mek a ni. Nimin khan an President Pierre Nkurunziza chu an ram thenawm Tanzania ram a conference hmang tur a thangbo hlanin sipai hotu Major General Godefroid Niyombare chuan an ram sorkar chu sipai kut ah a awm ta tih radio hmangin a puang a ni. Lamtluang thulakna in a sawi danin sipai te hian an ram President hian thlaleh lawk hian a vawi 3 na atan a inthlanpui ah din leh a tum avangin dan a bawhchhia a chuvangin an pawm thei tawh lo a ni. An ram danpui ah chuan mi pakhat tan President inthlan vawi 2 chiah an chuh thei a ni.

Tanzania a tangkhang mek Burundi President Pierre Nkurunziza hi nimin khan an ram ah thlawhna a thlawh luh atum a, mahse, sipai ten an ram a haw phallo in airport an lo khar avangin Tanzania ah hian a thlawk kir leh ta a ni. Pierre Nkurunziza hian an ram a kir leh hun hunah mipui sorkar a din leh dawn ni a sawi ve thung a ni.
*RAJYA SABHA IN BLACK MONEY BILL PAWM
Nimin khan India Parliament rorelna in sang zawk Rajya Sabha chuan mihausa ten a ruka ramdang a pawisa an chheprel te chhuichhuahna leh hrem theihna tur dan Black Money (Undisclosed Foreign Income and Assets) and Imposition of Tax Bill, 2015 chu a pawm ta. Lamtluang thulakna in a sawi danin he bill hi Lok Sabha pawh in an lo pawm tawh bawk a, Rajya Sabha in an pawm leh tak avang hian President pawmpui tur a thawn a ni ta a ni. Rajya Sabha ah hian eptu lam Trinamool Congress leh CPM te chuan 'Black Money' tih tawngkam chu a tawngkam a mawi loh avangin hmingdang puttir zawk nise an ti a ni.

*VATICAN IN PALESTINE NEN INREMNA THUTHLUNG ZIAK DAWN
Khawvel a independent state te ber Vatican chuan Palestine nen inremna thuthlung an ziak dawn. He thuthlung an ziah tur hi Roman Catholic kohhran hmunpui awmna Vatican sorkar hian a vawikhat na atan Palestine chu mahni a rorelna hran nei 'State' tiin official in a pawm ta tih a nemnghet a ni. Lamtluang thulakna in a sawi danin kum 2013 February thla khan Vatican hian Palestine hi state ah a lo pawm tawh a ni. Vatican in Palestine nen a thuthlung ziah an tum hi Israel chuan a lawmloh thu a sawi chhuak nghal a ni. Vatican leh Palestine te hian tunkar tawp lamah hian inremna thuthlung hi Palestinian President Mahmoud Abbas an Vatican a tlawh hunah an ziak dawn ni a sawi a ni

*CHAMPIONS LEAGUE SEMI FINAL RESULT
Bayern Munich 3-2 Barcelona
Real Madrid 1-1 Juventus
CHAMPIONS LEAGUE 2015 FINAL ON 7 JUNE 2015 (12:15 A.M IST)
Barcelona vs Juventus

No comments:

Post a Comment