Saturday 3 May 2014

2nd May 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
2.4.2014
*ASSAM BUAINA IN ZUAL LAM PAN
Zanin atang khan Assam a Bodoland Territorial Administration Districts (BTAD) area huam chhung a district 2- Kokrajhar leh Baksa ah te curfew puan a ni. Vawiin lama kan rawn post tawh ang khan helai hmunah te hian Bodo helpawl NDFB(S) ten nizan atang khan buaina siam in mi 23 an kaphlum a, mi thahnem takin hliam an tuar bawk. Curfew hian zanin dar 6 atanga naktuk zingdar 4 thleng a awh ang. Helpawl te hian mihring ah kahlum mai bakah Muslim te chenna in te an halsak bawk a ni. Buaina chingfel tur hian Assam police te mai baka Army te pawh pun anni tawh a ni. He buaina chhuak thar leh hi Assam state chhung a political party leh tlawmngai pawl hrang hrang ten an dem thu an tarlang a ni.
 
*Mizoram Premiere League (MPL) Season-II 2nd Leg Individual trophy winners:
Top Scorer: Lalbiakhlua, Mizoram Police Fc
Best Forward: MS Dawngliana, Chanmari Fc
Best Player: R.Malsawmtluanga, Chanmari Fc
Best Keeper: Lalawmpuia, Chanmari FC
Best Defender: Zothanpuia Chanmari FC
Best Midfielder: Ruben Zosangpuia,Luangmual FC
Source: M.Lailung
 
*Mizoram Premiere League(MPL) Season-II 2nd Leg Final Result
Full time: Chanmari FC 3-0 Luangmual FC
Chanmari FC an champion ta!!!
 
*MPL Season-II 2nd Leg Final khelh mek ah Finalist 1 zawk Luangmual FC fans te lungawilo in field chhungah bottle an vawm lut nasa hle a, "Referee bang rawh se" tiin an au rual luih luih bawk.
 
*MIZORAM IN DGP THAR NEI DAWN
Ministry of Home Affairs chuan Mizoram Police lalber Director General of Police(DGP) turin Delhi a Special Commissioner of Police nilai Dharmendra Kumar, IPS (1984 Batch) chu a ruatthar. Tun thla ni 17 hma a hnathar hi zawm tur a tih a ni.

Mizoram DGP mawhphurhna chelhmek tu AK Patnaik chuan Addl. DGP hna a chelh chhunzawm ang a, IGP mawhphurhna chelh mektu Zorammawia pawh Inspector General of Police puitlingah hlankai a ni ta bawk.
 
*MIZORAM PREMIERE LEAGUE
Zanin MPL Season 2 Final 2nd leg Dar 7 ah Luangmual FC vs Chanmari FC. 1st leg ah Luangmual Fc in 2-1 in chanmari FC an hneh tawh a ni.
Source: Muantea Chinzah
 
*MIZO TLANGVAL IN SIPAI CHAWIMAWINA SANG DAWNG
Vawiin khan India President Pranab Mukherjee chuan a chenna Rashtrapati Bhavan, New Delhi ah India sipai huaisen te chawimawina hun Defence Investiture Ceremony a hmang a. He hun pawimawh takah hian India sipai mi 55 te hnenah huaisen lawmman (Gallantry award) a hlan a ni. Huaisen lawmman dawng zingah hian Mizo tlangval Tuahzawl khua, Mamit District a mi Sepoy Lallawmzuala S/o.Jacoba, 18 Rashtriya Rifles (Rajputana Rifles) pawh in Sipai huaisen chawimawina Shaurya Chakra a dawng a ni. Mizo sipai Lallawmzuala ten hel an beih dan leh chawimawina a dawn tur hi hman deuh khan kan page Lamtluang ah hian kan rawn post tawh tho na a la hre lo kan awm takin: 24 January 2013 khan J&K ah Lallawmzuala hian helho tumkuk an luhchilh na ah firfiak pawl Jaish-e-Mohammed-a an commander a kaphlum a ni. Mizo darfeng val Lallawmzuala kan chhuang in kan lawmpui e.
Defence Investiture Ceremony 2014@Rashtrapati Bhavan, Delhi
Pix:PIB
 
*ZAWNGHRI DAHTHAT TICHHE LO TURIN SCIENTIST TEN AN NGEN
World Health Organization(WHO) in kum 1980 khan khawvel atanga zawnghri(smallpox) umbo a ni ta tih an puang tawh a nih kha. Khami hnu khan zawnghri thlentu virus te hi US leh Russia a laboratory ah uluk tak a venhim na hnuai ah vawnthat a ni a, chu chu tun thla hian WHO in tihral tawh mai tur nge hemi atana research hi la kalpui zel tur ni ang tih ngaihtuah an tum a ni. Chumi avang chuan scientist 3 Inger Damon (US Centres for Disease Control and Prevention), Clarissa Damaso (Universidade Federale do Rio de Janeiro), leh Grant McFadden (University of Florida College of Medicine) te chuan zawnghri(smallpox) chu khawvel ah awm tawh lo mahse tuna research la kapui zel tho a nih avangin a virus la vawnthat chu tihchhiat loh hram nise tiin PLOS Pathogens Journal kaltlang in ngenna an siam a ni
 
*BODO HELHO IN ASSAM AH MI 11 THAT
Assam Bodo helpawl National Democratic Front of Bodoland(Songbijit) te chuan Bodoland Territorial Administration huam chhung a Balapara-I khua, Kokrajhar district ah nizan khan mi 11 an kaphlum a, an kahhlum te hi Muslim sakhaw betute niin an zingah hian naupang 3 leh hmeichhia 4 an tel a ni. NDFB(S) helpawl te hi mi 20-25 vel niin tunhnai a anmahni mi leh sa thah anih phuba laknan an che ta vak ni a rin a ni.
 
*Tlawng luihnar a kam chak avanga Greater Lunglei Water Supply Scheme (GLWSS)-in Lunglei chawm tur duh anga tam tui pump tur a hmuh loh leh khawl thawmthat a nih nana hmalak dan tur enfiahin vawiin khan PHE Minsiter Pu Zodintluanga chuan GLWSS Pialthleng a hmunah a tlawh a ni.

Kum 1995 November ni 22-a Chief Minister Pu Lal Thanhawla-in a hawn GLWSS khawlte hi a tir atanga thlak miah loh a nih avangin a hluiin pump theih loh thut dinhmunah a ding a. PHE Minister Pu Zodintluanga chuan tun sorkar kum (Financial Year) chhung ngeiin a pawimawh zual laite a rang theih ang bera thlak turin hma a lak tur thu a sawi a. India rama ‘Single Phase Pump’ sang ber GLWSS tui lakna Tlawng hnar hi a kang chak em avangin ni khata Lunglei chawm tura darkar 16 tui pump ngaihnaah tunah hian darkar 8 chauh pump tur a tlingkhawl thei a, hei vang hian tuikhuahna thlanga Pialthleng lui tui chu tuikhuahah hian pump belh thin a ni a. Hetiang harsatna hi sutkian a nih theih nan lui hnar lamah ‘recharging dam’ siamna tur survey a ni mek bawk a ni, a ti.

GLWSS-a khawl Vertical Pump leh pump-na khawl dangte chu kum 19 vela upa an ni tawh avangin chherup thei dinhmunah a ding niin PHE thawktuten an sawi a; Minister chuan a thei anga ranga a thara thlak a nih tur thu a hrilh a ni. PHE khawl siamthat chungchangah Minister chuan engineer-te siamthat theih thil a nih thu sawiin hemi kawnga a thiam bikte chu GLWSS harsatna zawngchhuaka siamtha turin ruahmanna siam nghal a nih tur thu a sawi bawk.

Kawlphetha an dawn atanga tui pump tura harsatna an tawh thin chungchang sawifiahin P&E SE (Southern Circle) Pu R.Lalrema chuan PHE leh P&E Department te inkarah thawhhona leh inbiakpawhna tha neih a tul thu Minister a hrilh a. Kawlphetha an hmuhdan leh a ‘frequency’ a zirin P&E chuan a sem rual thin thu leh tui pump a tul hunah chuan inhrilhhriat vat a, PHE mamawh kawlphetha pek chu ruahman thei a ni tih a sawi bawk a ni. Tui pump-na tana kawlphetha kalkawng tha lote endik turin MRT EE leh a hote sawmin a thatlohnate tihthat a nih chuan harsatna an tawhte sutkian a nih theih thu leh hemi atan hian PHE Department chuan Rs.50,000/- tal hnathawh nan pe thei se tih Pu R.Lalrema-in a sawi chu PHE Minister chuan a rang thei ang bera hemi chungchangah hmalak a nih tur thu a sawi nghal a ni. Heng harsatnate avang hian 132KV Sub-Station-II Kawmzawlah bun turin rawtna thlen mek a nih thu Pu R.Lalrema chuan sawiin, a hma thei ang bera he Sub-Station-II tipuitling tura ngenna Minister hnenah a thlen chu Pu Zodintluanga chuan theihtawp a chhuahpui tur thuin a chhang a ni,

PHE hnathawktute chuan P&E nena an inbiakpawhna kawngah mobile signal a awm loh avangin harsatna an tawh thin tih an sawi a, tui tha taka pump tur chuan Khawiva-a PHE hnathawkte nena inbiakpawhna tha tak neih a tul thu an hrilh chu Minister chuan hemi chungchangah pawh hmalak vat a ni ang, a ti.

GLWSS-ah hian thawktu mi 34 awmin mi 17 zelin kar khat danah an inriah luh chhawk thin a, tui hi a hma berah dar 9:30PM vel atanga pump theiin, mi pakhat hi zan 2 aia tlem lo tlaivar ang ziah an ni.

Vawiina Pialthleng hmun a tlawhnaah PHE Minister Pu Zodintluunga hi PHE SE Pu Anoop Chhetri, P&E SE Pu R.Lalrema, chanchinbumite leh heng Department pahniha hnathawk engemawzatin an tawiawm a. GLWSS-a thawktu hrang hrang ten an hnathawh dan leh harsatna an tawhte meeting-ah hian Minister hnenah an thlen a. Power lama harsatna an tawhte sutkian dan tur an sawiho nghal bawk a ni. - DIPR
 
*ABUJA AH CAR BOMB PUAK AH MI 9 THI
India ram a zing dar 2 vel bawr mipui te tui tak a anla muthilh thlurh thlurh laiin, Nigeria ram ah chuan zan dar 10 vel a ni a, an ram khawpuiber Abuja khawpawn a Nyanya hmunah car bomb a puak a, mi 9 an thi. Hliam tuar zat hi hriat theih a la ni lo mahse mi engemaw zat in hliam an tuar a ni. Bomb puahna hmun hi thla hmasa 14 April a bomb puak vanga mi 70 an thih tawh na atanga feet 650 hnai ah a ni. Bomb puahna hnai a awmten an sawi danin mi pakhat in a car a hung a, a kalsawn hlanin car ah hian bomb a rawn puak ta mai a ni an ti. Bomb puahna hmun ah hian hliam tuar buaipuitute leh police lam ten fimkhur takin tanpui hna an thawk mek a ni. Eng pawl mah in bomb puak hi an tih ah an la chhal hrih lo.

No comments:

Post a Comment